حتما تا کنون برای شما پیش آمده است که هنگام پر کردن فرم های بیمه ، معنای برخی از آنها را متوجه نشوید. ما در این مطلب قصد داریم تا شما را با لغات و اصطلاحات بیمه آشنا کنیم ، با ما همراه باشید :
نماينده بيمه
شخصي است كه براي يك شركت بيمه ، به فروش بيمه نامه اقدام مي كند
تمام خطر
پوشش وسيع تري است كه در بيمه اموال ارائه مي شود و هر نوع زيان و صدمه اي راكه در بيمه نامه اوليه استثنا شده است نيز تحت پوشش قرار مي دهد
كارگزار بیمه
شخصي است كه طبق مقررات ، شرايط و مجوز فعاليت دلالي بيمه را دارد ومي تواند ضمن ارائه مشاوره به بيمه گذاران براي اخذ پوشش بيمه اي به هريك ازشركت هاي بيمه مراجعه كند
ادعاي خسارت
هنگامي كه بيمه گذار يا ذي نفع براساس شرايط بيمه نامه در پي دريافت خسارت ازبيمه گر است به آن ادعاي خسارت مي گويند (در زبان فارسي ، مترادف “خسارت”به كار مي رود
كارمزد
درصدي از حق بيمه است كه شركت بيمه در ازاي فروش هر بيمه نامه به نماينده يا كارگزار مي پردازد
اعتبار اسنادی
به موجب اعتبار اسنادی بانک متعهد مي‌شود كه به دستور و بحساب خريدار كالا پس از دريافت مدارك معين، وجه كالا را به فروشنده بپردازد.
الحاقيه
نوشته اي است كه به بيمه نامه ضميمه مي شود و جزء جدايي ناپذير آن به حساب مي آيد. در واقع ، تغييراتي كه بعدا در بيمه نامه به وجود مي آيد، معمولا از طريق صدور الحاقيه انجام مي پذيرد
قرارداد اتكايي مازاد خسارت
در اين قرارداد چنانچه هر مورد خسارت از حد معيني تجاوز نمايد بيمه‌گر اتكايي نسبت به مازاد حد معين متعهد است خسارات كمتر از حد مذكور به عهده بيمه‌گر واگذارنده است.
آتش‌سوزی
در بيمه آتش‌سوزي، آتش‌سوزي عبارت از آتشي است كه يا از يك منبع حرارتي غيرقابل كنترل سرچشمه گرٿته و يا منبع حرارتي معين كنترل شده‌اي را ترك نموده و با نيروي حرارتي خود گسترش و توسعه يابد.
اصل جانشينی
به موجب اين اصل بعد از جبران هر خسارت ، تمام حقوق قانوني كه ممكن است به علت آن حادثه متوجه بيمه گذار شده باشد به بيمه گر منتقل مي شود
بيمه عمر گروهی
بيمه نامه اي است كه همزمان تعدادي از كاركنان يا كارگران يك سازمان را تحت پوشش قرار مي دهد. اين نوع بيمه معمولا در گروه هاي كارفرمايي و كارگري رايج است و كارفرما، كارگران را به ميزان چند برابر حقوق آنان ، بيمه عمر به شرط فوت مي كند
بيمه شده
فردي كه با بيمه نامه تحت پوشش قرار گرفته است
اصل غرامت
به موجب اصل غرامت كه بر بيمه‌هاي اشياء و مسئوليت حاكم است خسارت پرداختي توسط بيمه‌گر حداكثر به ميزان خسارت واقعي وارده به مورد بيمه در اثر وقوع خطر بيمه شده است. اصل غرامت مبتني بر ملاحظات فني، اخلاقي و رعايت نظم عمومي است. دریافت خسارت بيش از ميزان واقعي بوسيله بيمه‌گذار يا ذينفع بيمه‌نامه علاوه بر آنكهه هدف قرارداد بيمه نيست بلكه موجب سودجويي نيز مي‌گردد و از نظر اخلاقي و اجتماعي مذموم است. درواقع بادریافت خسارت اضافی وضع مالي بيمه‌گذار پس از وقوع حادثه بهتر از وضع او در زمان قبل از حادثه مي‌شود و اين امر مي‌تواند علاوه بر آنكه انگيزه وي را در مراقبت از مورد بيمه و پيشگيري از وقوع حادثه كاهش دهد حتي موجب تشويق بيمه‌گذار به ايجاد خسارت عمدي نيز گردد. شايان توضيح اينكه اصل غرامت در بيمه‌هاي عمر و حادثه كاربرد ندارد.
اصل نفع بيمه‌ای
اصل نفع بيمه‌اي به طور خلاصه عبارت است از ذينفع بودن بيمه‌گذار در بقاء آنچه بيمه مي‌نمايد، به بيان ديگر بيمه‌گذار مي‌بايست در صورتي كه مورد بيمه در معرض خطر قرار گيرد. ضرر و زيان ببيند و از سالم ماندن آن نفع ببرد. صرف مالكيت بيمه‌گذار موجب نفع بيمه‌اي نمي‌گردد. بلكه داشتن نفع در عدم تحقق خطر شخص را داراي نفع بيمه‌اي مي‌نمايد. مثلاً مستأجر نسبت به عين مستأجره داراي نفع بيمه‌اي است و مي‌تواند نسبت به انعقاد قرارداد بيمه اقدام نمايد.
بيمه‌گر
بيمه‌گر شخصي است حقوقي كه در مقابل درياٿت حق‌بيمه از بيمه‌گذار تعهد جبران خسارت و يا پرداخت وجه معيني را در صورت وقوع حادثه به عهده مي‌گيرد. در ماده 31 قانون تاسيس بيمه مركزي ايران و بيمه‌گري چنين آمده: عمليات بيمه در ايران به وسيله شركت‌هاي سهامي عام ايراني كه كليه سهام آنها با نام بوده و با رعايت قانون و طبق قانون تجارت به ثبت رسيده باشند انجام خواهد گرفت.
قراردادهاي اتكايی غيرنسبی
در اين قراردادها تقسيم تعهد براساس خسارت‌هاي احتمالي، اهميت و تعداد آنها به عمل مي‌آيد مثل قراردادهاي مازاد خسارت يا مازاد نسبت خسارت.
قراردادهای اتكايی نسبی
در قراردادهاي اتكايي نسبي ملاك تقسيم تعهد بين بيمه‌گر واگذارنده و بيمه‌گر اتكايي سرمايه بيمه است مثل قراردادهاي مشاركت و مازاد سرمايه، علت نسبي ناميدن قراردادهاي فوق اين است كه تعهدات به نسبتي از سرمايه بيمه به بيمه‌گر اتكايي واگذار مي‌شود.
اصل عليت يا سبب خسارت
بر طبق اصل عليت، مي‌بايستي بين خطر بيمه شده و خسارت مورد ادعاي بيمه‌گذار رابطه علت و معلولي باشد. يعني خسارت ايجاد شده معلول خطر بيمه شده باشد. يعني خسارت ايجاد شده معلول خطر بيمه شده باشد. زيرا بيمه‌گر جبران خسارت را به هر دليل و علتي كه باشد تعهد نمي‌نمايد و نرخ حق بيمه را جهت علت و يا علل خاص محاسبه نموده است. براي مثال در صورتي كه كارخانه‌اي در مقابل خطر آتش‌سوزي بيمه گردد و زلزله جزو خطرات بيمه شده نباشد، چنانچه زلزله موجب بروز حريق شود، بيمه‌گر تعهدي در جبران خسارت ناشي از حريق ندارد زيرا علت خسارت حريق زلزله است كه جزء تعهدات بيمه‌گر نمي‌باشد.
مسؤوليت
منظور، مسؤوليت قانوني است كه در قبال عمل ناخواسته صدمه زدن به ديگر افراديا خسارت وارد آوردن به اموال آن ها براي شخص ايجاد مي شود.
ارزياب خسارت
شخصي كه از طرف بيمه گذاران به مذاكره با بيمه گر درباره خسارت ادعا شده مي پردازد
بيمه نامه مانده بدهكار
براساس اين نوع بيمه نامه عمر، در مواردي كه وام گيرنده قبل از پرداخت همه اقساط وام فوت كند، شركت بيمه پرداخت بقيه اقساط را برعهده مي گيرد
بيمه گذار
شخص يا سازماني است كه بيمه گر براي او بيمه نامه صادر مي كند و معمولا منافع بيمه نامه به وي پرداخت مي شود
حق بيمه
مبلغي است كه بيمه گذار براي بيمه به بيمه گر پرداخت مي كند
قرارداد اتكايی مشاركت
در اين قرارداد بيمه‌گر اتكايي سهم ثابتي مثلاً 30 يا 50 درصد از مجموع بيمه‌نامه‌هاي صادره بيمه‌گر واگذارنده را در طول مدت معيني به عهده مي‌گيرد.
بيمه اتكايی
بيمه اتكايي پوششي است كه شركت هاي بيمه مي توانند با خريد آن ، همديگر را درقبال خسارت هاي بزرگ حمايت كنند
قرارداد اتكايی مازاد نسبت خسارت
در اين قرارداد كه مازاد زيان نيز ناميده مي‌شود بيمه‌گر اتكايي متعهد است اگر نسبت كل خسارت به كل حق بيمه از حدي مثلاً 60 درصد تجاوز كرد مازاد آنرا بپردازد. هرگاه نسبت خسارت به اين حد نرسد بيمه‌گر واگذارنده خود متحمل آن مي‌شود.
قرارداد اتكايي مازاد نسبت خسارت
در اين قرارداد كه مازاد زيان نيز ناميده مي‌شود بيمه‌گر اتكايي متعهد است اگر نسبت كل خسارت به كل حق بيمه از حدي مثلاً 60 درصد تجاوز كرد مازاد آنرا بپردازد. هرگاه نسبت خسارت به اين حد نرسد بيمه‌گر واگذارنده خود متحمل آن مي‌شود.
اصل جانشينی
در مواقعي كه در حادثه‌اي مسئول ايجاد خسارت مشخص باشد زيان ديده حق دارد كه خسارت خود را از مسئول حادثه مطالبه نمايد. در صورت جبران خسارت توسط بيمه‌گر بديهي است به موجب اصل غرامت بيمه‌گذار نمي‌تواند از مسئول ايجاد حادثه نيز خسارت دريافت دارد والا موجب نفع و استفاده وي مي‌شود. به اين جهت در قراردادهاي بيمه اشياء و درمان قيد مي‌شود در مواردي كه حادثه مسئول مشخصي دارد، خسارت توسط بيمه‌گر جبران شود و سپس بيمه‌گر از حقي كه بيمه‌گذار در مقابل مسئول حادثه دارد استفاده نمايد، بنابراين با پرداخت خسارت توسط بيمه‌گر، حقوق بيمه‌گذار درمقابل مسئول خسارت به بيمه‌گر واگذار مي‌گردد و بيمه‌گر مي‌تواند اقدامات لازم را جهت وصول مبلغ خسارت از مسئول حادثه به عمل آورد. قلمرو اجراي اصل جانشيني در بيمه‌هاي اشياء و درمان است. بنابراين اصل جانشيني در بيمه‌هاي عمر، حادثه جسماني و مسئوليت كاربرد ندارد.
قرارداد اتكايي مازاد سرمايه
در اين قرارداد بيمه‌گر اتكايي در بيمه‌هاي كوچك سهمي ندارد. بيمه‌هاي تا حد معين به عهده بيمه‌گر واگذارنده است. بيمه‌گر اتكايي چنانچه سرمايه بيمه‌اي بيش از حد معين باشد براي مازاد حد مذكور متعهد خواهد بود.
ارزش بازخريد
در بيمه‌نامه‌هاي عمر كه داراي ذخيره رياضي مي‌باشند (مثل بيمه‌هاي مختلط پس‌انداز و تمام عمر) چنانچه بيمه‌گذار پس از پرداخت مدتي حق بيمه (مثلاً حداقل شش ماه) مايل به ادامه قرارداد نباشد مي‌تواند تقاضاي بازخريد بيمه‌نامه را نمايد و مبلغي در حدود ذخيره رياضي دريافت كند. اصولاً حق بازخريد بيمه‌نامه عمر با بيمه‌گذار است. ولي چنانچه بيمه‌گذار از محل بيمه‌نامه عمر خود وام دريافت نموده باشد و اقساط خود را به بيمه‌گر پرداخت ننمايد، بيمه‌گر مي‌تواند راسا بيمه‌نامه را بازخريد و كل وام و سود متعلقه را از محل ارزش بازخريد برداشت نمايد.
شخص ثالث
شخصي غير از بيمه گذار و بيمه گر است كه در يك حادثه تحت پوشش بيمه خسارت مي بيند
اصل حد اعلاي حسن نيت
عقد بيمه مبتني بر حسن نيت طرفين عقد يعني بيمه‌گذار و بيمه‌گر است. در عقد بيمه حسن نيت داراي اهميت زيادي است كه مي‌بايست در كليه مراحل اعتبار عقد بيمه و حتي قبل از صدور بيمه‌نامه نيز رعايت گردد. با توجه به اصل حسن نيت بيمه‌گذار مي‌بايستي هنگام صدور بيمه‌نامه كليه اطلاعاتي را كه از مورد بيمه دارد و به درستي و با حسن نيت كامل به بيمه‌گر اعلام نمايد. در صورت تشديد خطر حين مدت اعتبار بيمه‌نامه نيز بيمه‌گذار بايستي مراتب را به اطلاع بيمه‌گر برساند همچنين هنگام وقوع خسارت بيمه‌گذار موظٿ است با حسن نيت كامل كليه اطلاعات لازم براي رسيدگي خسارت را در اختيار بيمه‌گر قرار دهد.
طرفین قرارداد بیمه
طرفین قرارداد بیمه عبارتند از:
1- بیمه‌گذار که خریدار بیمه‌است
2- بیمه‌گر که فروشنده بیمه است ، یعنی همان‌شرکت بیمه
بیمه گر
بيمه‌گر شخصي است حقوقي كه در مقابل دريافت حق‌بيمه از بيمه‌گذار تعهد جبران خسارت و يا پرداخت وجه معيني را در صورت وقوع حادثه به عهده مي‌گيرد. در ماده 31 قانون تاسيس بيمه مركزي ايران و بيمه‌گري چنين آمده: عمليات بيمه در ايران به وسيله شركت‌هاي سهامي عام ايراني كه كليه سهام آنها با نام بوده و با رعايت قانون و طبق قانون تجارت به ثبت رسيده باشند انجام خواهد گرفت
وظایف بیمه‌گذار چیست ؟
دادن‌اطلاعات دقیق‌در پیشنهاد بیمه تا بیمه‌گر بتواند حق بیمه صحیح را تعیین‌کند
پرداخت به موقع حق بیمه
حفاظت از موردبیمه درحد متعارف بدون توجه به وجودبیمه
اعلام‌تشدید خطر (اگر مورد بیمه براثر عمل‌بیمه‌گذار یا عمل‌شخص ثالث تشدید شود مراتب باید به‌اطلاع بیمه‌گر برسدو با صدور الحاقیه تأیید شود)
اعلام بهنگام وقوع‌حادثه‌ای که منجر به خسارت مورد تعهد بیمه‌گر است